Muzeum Diecezjalne im. błogosławionego arcybiskupa Antoniego Juliana Nowowiejskiego w Płocku istnieje od 1903 roku. Autorem projektu architektonicznego budynku był Stefan Szyller. Pierwsze eksponaty muzealne pochodziły z katedry płockiej oraz z prywatnych zbiorów ks. Tomasza Kowalewskiego i prof. Franciszka Tarczyńskiego. W 1930 roku rozpoczęto rozbudowę obiektu.

W Muzeum Diecezjalnym znajdują się drogocenne przedmioty z okolicznych kościołów. W głównej mierze są to dewocjonalia oraz zabytkowe obrazy i woluminy. Najważniejszymi okazami są rękopisy, dokumenty mazowieckie, rzeźby średniowieczne oraz szaty liturgiczne z różnych okresów. 12 czerwca 2008 roku Muzeum Diecezjalne zostało powiększone o nowy obiekt, należący niegdyś do opactwa benedyktynów. Uroczystości poświęcenia gmachu przeprowadził abp Józef Kowalczyk.

Nowy budynek został wyposażony w bardzo cenne eksponaty sztuki sakralnej. Wśród nich znalazły się m.in. Herma św. Zygmunta, Kielich Księcia Konrada, Kielich Ferdynanda Wazy. Zbiory zostały rozdzielne na trzy działy. Pierwszy z nich – „Chrystus w sztuce: malarstwie i rzeźbie”. Kolejna część zatytułowana jest „Chrystus w Eucharystii”. Trzeci dział to „Chrystus w życiu świętych”.

Muzeum Diecezjalne w Płocku posiada bogaty skarbiec. W obiekcie mają być organizowane wystawy dotyczące sakralnej sztuki współczesnej. Istotną część zbiorów muzealnych zajmują również eksponaty archeologiczne, rękopisy, meble. Do 2009 roku funkcję dyrektora Muzeum sprawował ksiądz Bronisław Gwiazda. Nowym przewodniczącym obiektu został ksiądz Stefan Cegłowski. Muzeum zyskało patrona – błogosławionego arcybiskupa Antoniego Juliana Nowowiejskiego – 9 kwietnia 2009 w oparciu o dekret biskupa płockiego Piotra Libery.